Odrobaczanie koni. Jakie są pasożyty koni i jak odrobaczyć konia?

Odrobaczanie koni jest jednym z koniecznych zabiegów pielęgnacyjnych. Każdy właściciel czy opiekun koni musi zdawać sobie sprawę z konieczności odrobaczania koni.

Często się zdarza, że pracownicy stajni nie przestrzegają zalecanego kalendarza odrobaczeń a jeszcze rzadziej przeprowadza się odpowiednie badania kału, przed podaniem odpowiedniego preparatu. Można się również spotkać z zaniedbanymi boksami i nie sprzątanymi pastwiskami. W niektórych stajniach zwłaszcza tych pensjonatowych występuje duża rotacja zwierząt. Wszystkie powyższe rzeczy sprawiają, że zadbać o zdrowie wierzchowca jest sporym wyzwaniem.

Odrobaczanie koni nie zapobiega inwazji pasożytów

Odrobaczanie koni nie zapobiega inwazji pasożytów, a jedynie pozwala pozbyć się już obecnych „nieproszonych gości”, dlatego wskazane jest przed podaniem preparatu odrobaczającego, przebadanie kału. Dzięki takiemu zabiegowi będzie można dokładnie poznać rodzaj pasożytów jakie zamieszkują w organizmie naszego konia i jaki rodzaj preparatu należy podać.

Badania kału nie zawsze jednak wskaże nam wszystkie pasożyty. badanie nie jest w stanie wykazać inwazji larw gza. Trudna do wykrycia tą metodą jest również inwazja tasiemca końskiego.

Lista pasożytów, które mogą atakować konie, obejmuje ponad 60 gatunków, a do najczęściej występujących należą:

• słupkowce małe,
• słupkowce duże,
• glisty,
• tasiemce,
• owsiki,
•  larwy gza,
•  pozostałe nicienie.

Poniżej przedstawiamy opis kilku z nich.

Pasożyty u koni – co może zaatakować Twojego konia?

Słupkowce duże są to najbardziej patogenne pasożyty u koni, wywołują bowiem kolki zakrzepowo-zatorowe. Jeśli przeprowadzane jest regularne odrobaczanie koni, to pasożyty te nie mają znaczenia klinicznego, ponieważ wszystkie środki przeciw pasożytnicze usuwają dojrzałe postaci jelitowe oraz larwy wędrujące L4. Słupkowce małe natomiast lokalizują się w okrężnicy dużej i jelicie ślepym.

Podstawowe znaczenie w wywoływaniu objawów klinicznych zarażenia mają larwy, które wnikają do błony śluzowej jelita grubego i pozostają tam jako stadia wstrzymane w rozwoju do wiosny następnego roku.

Przeobrażające się postaci larwalne wywołują stany zapalne jelita objawiające się biegunkami. Larwy L4 i L5 są przyczyną zespołu zwanego cyatostominozą, dla którego charakterystyczna jest przewlekła biegunka w okresie zimy-wczesnej wiosny, wychudzenie, kolki.

Nawet przy regularnym odrobaczaniu intensywność inwazji może sięgać tysięcy słupkowców. Z wydalonych z kałem jaj w ciągu kilku dni rozwijają się larwy inwazyjne. Dostępne preparaty odrobaczające mają niską skuteczność przeciwko stadiom larwalnym w błonie śluzowej okrężnicy.

W przypadku zakażeń małymi słupkowcami zabieg odrobaczania ma na celu głównie usunięcie dorosłych postaci nicienie z okrężnicy. Leczenie sprowadza się tutaj do ograniczania inwazji. Leczeniu powinny być poddane tylko konie wydalające powyżej 200 jaj słupkowców w 1 g kału. Zapobiega to powstawaniu oporności małych słupkowców na preparaty odrobaczające.

Glista końska – Pasożyta tego charakteryzuje przede wszystkim ogromna płodność oraz bardzo długa przeżywalność postaci inwazyjnych w środowisku zewnętrznym. Siewcami są 4-5 miesięczne źrebięta, a także konie dorosłe zakażone podklinicznie, które przez cały czas zanieczyszczają stajnię i padoki jajami glist.

Po około dwóch tygodniach od zakażenia pojawiają się objawy ze strony układu oddechowego (duszność i kaszel) spowodowane wędrówkami larw przez płuca oraz w górę dróg oddechowych.

Po 9-10 tygodniach larwy V stadium osiągają dojrzałość w jelicie cienkim. U źrebiąt głównym objawem jest brak apetytu, wychudzenie, niestrawność , matowa sierść. Wszystko to stwarza zagrożenie dla prawidłowego rozwoju źrebiąt. Może nawet dojść do zatkania jelita cienkiego przez pasożyty.

Na zarażenie szczególnie wrażliwe są źrebięta do 5 miesiąca życia. Zwykle u koni półrocznych pojawia się już odporność na zakażenie.

Tasiemiec koński – Konie zarażają się na przyleśnych pastwiskach zjadając mechowce, które są pośrednimi żywicielami pasożyta. Do inwazji może doprowadzić również zjedzenie siana z terenów przyleśnych. Obecnie tasiemce są uznawane za główną przyczynę kolek, gdyż ich skupiska mogą znacząco upośledzać perystaltykę jelit.

W rejonach endemicznego występowania tasiemczycy, powinno się przeprowadzić odrobaczanie koni preparatem dwuskładnikowym co najmniej dwa razy w roku.

Gzy końskie – Bardzo powszechny i nadal niedoceniany giez jelitowy jest przyczyną powstawania nadżerek w części wpustowej końskiego żołądka. Konie zarażają się, zlizując, zgryzając jaja gza z sierści, głównie kończyn.

Pierwsze objawy zakażenia spowodowane są podrażnieniem i stanem zapalnym błony śluzowej języka i podniebienia wywołanym wnikaniem larw do tejże błony śluzowej. Larwy w stadium L3w żołądku mogą doprowadzić do powstania owrzodzeń błony śluzowej żołądka i do objawów kolkowych. Okres pasożytowania larw gza w żywicielu trwa 9-10 miesięcy.

W przypadku zwalczania gzawicy, niezwykle istotne jest podawanie środków odrobaczających jesienią – (w październiku lub listopadzie), aby zlikwidować inwazje we wczesnej fazie i nie dopuścić do drażnienia błony śluzowej żołądka przez larwy.

Odrobaczanie koni

Ważna przy prawidłowym odrobaczaniu jest zmiana środków odrobaczających w kolejnych latach, a nie zabiegach. Można więc podawać ten sam antyhelmintyk kilkukrotnie w ciągu roku, ale w następnym wymienić go na lek innej grupy.

Jeśli konie korzystają z pastwiska, a zwłaszcza jeśli spędzają cały sezon na tym samym terenie, powinno się przeprowadzać odrobaczanie koni nie rzadziej niż co trzy miesiące. taki zabieg pomoże zapobiegać reinwazji pasożytów.

Źrebięta należy po raz pierwszy odrobaczać w 4-6 tygodniu życia, a następnie regularnie odrobaczać w odstępach comiesięcznych aż do ukończenia pierwszego roku życia.

Bardzo istotną sprawą jest przypilnowanie prawidłowego podania preparatu. Pozorna oszczędność przy odrobaczaniu, podawanie zbyt małych dawek środków odrobaczających prowadzić może tylko w przyszłości do poważnych problemów zdrowotnych konia.

Regularnie szczepienia i odrobaczenia koni są warunkiem zachowania ich w dobrym zdrowiu.

Odrobaczanie koni – Fakty i liczby

1/5 przypadków kolki u koni powodowana jest przez tasiemce

Pierwsze odrobaczanie należy przeprowadzić u źrebięcia przed końcem drugiego tygodnia życia

4 odrobaczania rocznie: tak zalecają eksperci

5 milimetrów: taki jest rozmiar pasożytów węgorka końskiego, które mogą być przekazane przez matkę w mleku podczas karmienia podczas pierwszych dni życia źrebięcia

57% koni półkrwi waży obecnie ponad 600 kg, zgodnie z danymi pochodzącymi z Niemiec

62 konie na 233 (=69,5%) badanych przez brytyjskich naukowców było zarażonych przez przynajmniej jeden rodzaj pasożytów

80 centymetrów to długość, jaką może osiągnąć tasiemiec u konia

Do 700 kg żywej wagi: taki jest nowy standard skuteczności preparatów do odrobaczania

100 000: liczba jaj, jaką codziennie składa samica glisty końskiej

Pamiętaj! Informacje zawarte w tym wpisie mają jedynie charakter informacyjny.