Żywienie koniTOP

Odchów osieroconego źrebięcia

Odchów osieroconego źrebięcia. Co zrobić gdy klacz pada i źrebię zostaje osierocone? Wielu hodowców staje przed sporym wyzwaniem, kiedy nagle musi zaopiekować się źrebięciem.

Istnieje kilka metod odchowu osieroconych źrebiąt. Jednym z najlepszych jest zapewnienie przybranej matki. Zapewnia ona prawidłową dietę jak i właściwy rozwój zachowań socjalnych zwierzęcia. Niektóre klacze w okresie laktacji bez problemu przyjmują nowe źrebięta. Lekarz weterynarii może również farmakologicznie uspokoić zwierzę, by złagodzić początkowy stres i ułatwić proces.

Gdy jednak ta metoda jest niedostępna należy skorzystać z metody odchowu sztucznego. Metoda taką jest podawanie mleka koziego i krowiego po uprzedniej modyfikacji lub gotowych preparatów mlekozastępczych dostępnych na rynku. Kozie mleko jest najbardziej zbliżone do końskiego i dość dobrze tolerowane, ale ze względu na wysoką cenę i małą dostępność dość rzadko stosowane.

Jak przygotować mleko krowie, aby nadawało się do karmienia źrebięcia?

Należy je rozcieńczyć ze względu na zbyt dużą zawartość kazeiny i tłuszczu, co może powodować zaburzenia gastryczne (maksimum 2% tłuszczu). Laktoza – do 28 dnia życia należy na 1 l mleka krowiego dodawać 20 g glukozy lub laktozy.

Sposoby karmienia źrebaka

Najlepszym sposobem wydaje się pojenie z wiadra, nawet w przypadku bardzo małych źrebiąt. Na rynku dostępne są również wiadra ze smoczkiem przeznaczone do pojenia cieląt. Najpowszechniejszym sposobem pozostaje jednak karmienie z butelki.

Podczas karmienia należy zwrócić szczególną uwagę na wysokość smoczka w wiadrze jak i butelki, ponieważ zbyt wysoko umiejscowione mogą spowodować dostanie się mleka do dróg oddechowych i rozwój zachłystowego zapalenia płuc.

Czas i częstotliwość karmienia źrebaka

Częstotliwość i wielkość porcji powinna być dopasowywana do konkretnego źrebięcia, dlatego niezbędne jest regularne ważenie i ocena kondycji ogólnej. Dzienny przyrost masy ciała konia np. rasy pełnej krwi angielskiej powinien wynosić 1,3-1,5 kg do 12 tygodnia.

W pierwszej dobie źrebię powinno otrzymać równowartość minimum 10% masy ciała. Ilość tę należy zwiększać o 1-2% dziennie aż do osiągnięcia 20-25%.

W wieku 5 tygodni należy zacząć zadawać również pasze stałe i stopniowo zmniejszać ilość preparatów mlekozastępczych. Początkowo pasze treściwe stanowią ok. 75% pokarmu, ale wraz z wiekiem stosunek pasz treściwych do objętościowych zmienia się na korzyść tych ostatnich.

Inne aspekty odchowu osieroconych źrebiąt

Rozwój prawidłowych zachowań społecznych i nawyków żywieniowych jest dużo łatwiejszy jeśli źrebię ma towarzystwo. Najlepszym wyborem jest spokojny, starszy koń/kuc, ewentualnie koza lub owca.

Bardzo częstym błędem jest przekarmianie – podawanie zbyt dużych ilości pokarmu lub z nadmierną częstotliwością. Nawet jeśli źrebię ma dobry apetyt nie powinniśmy zwiększać zalecanej dawki, ponieważ może to skutkować zaburzeniami gastrycznymi.

Biegunki są jednym z najczęstszych problemów występujących u źrebiąt niekarmionych przez matkę. Należy pamiętać, że mogą one być wywołane czynnikami zakaźnymi, więc jeśli modyfikacja żywienia nie pomaga to należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza weterynarii. Przy pojawieniu się luźnych stolców należy zadbać by pojenia odbywały się regularnie, można również nieco zmniejszyć dawkę. Jeśli stosujemy komercyjne preparaty mlekozastępcze można je bardziej rozcieńczyć, ponieważ producenci zalecają rozcieńczenie prowadzące do uzyskania bardziej skoncentrowanego płynu niż mleko klaczy.

Żywienie chorych i osłabionych źrebiąt

W przypadku gdy źrebię nie chce lub nie jest w stanie wypić odpowiedniej ilości mleka, należy rozważyć transport do specjalistycznej kliniki, gdzie lekarz weterynarii oceni stan zwierzęcia, wprowadzi leczenie pierwotnej przyczyny zaburzeń i zapewni całodobową opiekę. Mleko może być podawane poprzez sondę nosowo-żołądkową lub w ciężkich przypadkach można zastosować żywienie pozajelitowe, czyli dożylny roztwór niezbędnych składników odżywczych.

Podsumowując, należy zwrócić szczególną uwagę na żywienie źrebiąt w pierwszym okresie życia, szczególnie tych osieroconych. Kontrola jakości siary, spożywanych ilości i przyrostów wagi pozwala ocenić prawidłowość przebiegu odchowu.

Regularne wizyty lekarza weterynarii mogą pomóc odpowiednio zmodyfikować żywienie, by dopasować je do stanu źrebięcia, a także wyeliminować problemy inne niż żywieniowe i zadbać o profilaktykę chorób.

 

Pamiętaj! Informacje zawarte w tym wpisie mają jedynie charakter informacyjny. Zawsze skonsultuj się z lekarzem weterynarii lub dietetykiem w celu uzgodnienia zasadności podania preparatów.

Opracowanie własne WEGNews na podstawie mat. Weese J.S.: Żywienie osieroconych źrebiąt Atlas chorób źrebiąt, 2010, 130-134, Pawlak M., Doroz M.: Odchów osieroconych źrebiąt, Med. Wet. 54 (11) 1998, Anderson K.P.: Feeding and care of orphaned foals, NebGuide, Horse Feeding & Nutrition, 2008